Yağlı Tip Dağıtım Transformatörleri
Yağlı tip dağıtım transformatörleri 36 kV gerilim seviyesine ve 5000 kVa gücüne kadar giriş ve çıkış gerilimlerini istenilen oranlarda değiştiren, işletme sırasında oluşan ısının transformatör yağı ile atılarak izin verilen çalışma sıcaklığını aşmaması için soğutmanın transformatör yağı ile sağlandığı transformatörlerdir. Bu tip transformatörler hermetik ve genleşme depolu olarak 2 (iki) ana başlık altında incelenebilir:
Hermetik Yağlı Tip Dağıtım Transformatörleri
25 – 5000 kVA güç aralığında, 36 kV yüksek gerilim seviyesine kadar, üç veya tek fazlı, yağlı, tabi soğutmalı (ONAN), boşta kademe değiştiricili veya yük altında otomatik kademe değiştiricili, hem hariçte hem de dahilde kullanılabilecek şekilde üretilmektedirler. Hermetik yağlı tip dağıtım transformatörleri, vakum altında yağ dolumu yapılarak yağ basıncı ve atmosfer basıncının istenen sıcaklıkta dengelenmesi ile soğutma yağının atmosferle temas etmemesi prensipleri ile imal edilir.
Hermetik yağlı tip dağıtım transformatörlerinde ısıl değişimler nedeniyle değişen yağ basıncı sonucu iç ısı, kazan dalga duvarlarının doğal yollarla genleşip büzülmesiyle kontrol altına alınır. Bu etkilere dayanabilecek şekilde mekanik tasarımı ve imalatı yapılır.
Hermetik yağlı tip dağıtım transformatörleri genleşme depolu transformatörlere oranla yükseklikleri daha düşüktür. Bu nedenle de daha küçük alanlarda kullanılabilir.
Hermetik transformatörlerde yağ atmosferle temas etmediği için genleşme depolu transformatörlerde olduğu gibi belirli periyotlarda yağ değişimi gerektirmez.
Genleşme Depolu Transformatör
Genleşme depolu transformatörler çekirdek ve bobin yapısıyla hermetik transformatörlerle aynıdır. Bu tip transformatörlerin genleşme depolarının boyutları, sıcaklıkla hacmi artan yağın genleşmesini depolayacak şekilde hesaplamalar sonucunda tasarımı ve imalatı yapılır.
Genleşme depolu transformatörler atmosfere açık olduğu için termik etkiler nedeniyle değişen yağ basıncı , transformatörün deposunda bulunan slikajel (hava kurutucu) sayesinde havanın nemi alınarak hava alışverişi sağlanır.
İşletmeye alınan genleşme depolu transformatörün yüke bağlı olarak ısı farklılıklarından kaynaklanan hava alışverişi sonucunda zamanla slikajel özelliğini kaybeder ve yağın nemlenmesine, yapısının bozulmasına yol açar. Bu nedenle belirli periyotlarda slikajel değiştirilmesi ve yağdan numune alınarak delinme geriliminin ölçülmesi gibi bakımları yapılması gereklidir.